لیتاکا

روشان صافی، رئیس برنامه لیتاکا

معرفی برنامه برنامه لیتاکا

 پروژهء رشد معیشت در ساحات مرزی افغان – تاجیک (لیتاکا) مرحله دوم اولین برنامه انکشاف اجتماعی – اقتصادی میان دولت جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری تاجیکستان بوده که در جانب افغانستان توسط وزارت احیا و انکشاف دهات (MRRD) و پروگرام انکشافی ملل متحد (UNDP) و در جانب تاجیکستان توسط پروگرام انکشافی ملل متحد (UNDP) برای سه سال (2018 – 2020) تطبیق میگردد. این پروژه توسط دولت جاپان از طریق اداره همکاری های بین المللی جاپان (JICA) تمویل میگردد. پروژه لیتاکا در جانب افغانستان شش ولسوالی (شهر بزرگ در ولایت بدخشان، چاه آب، ینگی قلعه و دشت قلعه در ولایت تخار، امام صاحب در ولایت کندز، و خلم در ولایت بلخ) را تحت پوشش قرار میدهد. در جانب تاجیکستان ولایت ختلان (شارتز، قبادیان، جیحون، دوستی، پنج، شمس الدین شاهین، همدانی، و فرخار) که با شش ولسوالی یاد شده در جانب افغانستان هم مرز میباشد، تحت پوشش قرار دارند.

پروژهء لیتاکا فرصت های رشد ظرفیت را برای مسوولین حکومت محلی، جامعه مدنی وسکتور خصوصی به منظور مدیریت پایدار انکشاف اجتماعی – اقتصادی در محلات فراهم مینماید. در همین حال، پروژهء لیتاکا برای بهبود معیشت در ساحات مرزی افغان – تاجیک روی احیای مجدد زیربنا های اقتصادی و انکشاف تجارت محلی تمرکز دارد.

برای رسیدن به مآمول فوق، طرح اقتصادی "قریه ما – افتخار ما" در چارچوب پروژه لیتاکا راه اندازی شد. طرح قریه ما – افتخار ما به مثابه یکی از روش های موثر در امر انکشاف دهات شناخته میشود که با تمرکز بر تولیدات محلی و ناشناخته، آنان را به محصولاتی دارای ارزش افزوده و وسیعا شناخته شده مبدل میسازد. این طرح در عین حال بر بهره گیری از منابع محلی، دانش محلی و سنتی در تولید و کیفیت بلند محصولات تاکید میورزد.

مرحله دوم برنامه رشد معیشت در ساحات مرزی افغان – تاجیک (لتیاکا) (2018 – 2020) از موفقیت ها و تجربیات دور اول (2014 – 2017) بهره میگیرد. در دور دوم تعداد مستفید شوندگان مستقیم پروژه بصورت قابل ملاحظه افزایش میابد طوریکه در افغانستان تعداد مستفید شوندگان حد اقل به 85,652 نفر میرسد (مجموع نفوس تحت پوشش در هر دو سوی مرز 130,072 نفر)؛ در حالیکه مستفید شوندگان غیر مستقیم پروژه در افغانستان حد اقل به 852,128 نفر (مجموع نفوس تحت پوشش در هر دو سوی مرز 1,823,828) میرسد.

ارزش مجموعی دور دوم پروژه لیتاکا در هر دو سوی مرز افغان – تاجیک به 10,7 میلیون دالر امریکائی میرسد. در افغانستان 6,9 میلیون دالر از بودجه مجموعی از سوی دولت جاپان و مبلغ 1,2 میلیون دالر از سوی پروگرام انکشافی ملل متحد UNDP مساعدت گردیده است؛ این رقم برای تاجکستان بالغ بر 3,8 میلیون دالر میشود که از سوی دولت جاپان مساعدت شده است.

استراتیژی پروژه رشد معیشت در ساحات مرزی افغان- تاجیک (لیتاکا):

پروژه رشد معیشت در ساحات مرزی افغان-تاجیک با بهره گیری از چهار اصل عمده به هدف بلند بردن سطح زندگی مردم و معیشت آنها و بلند بردن استقامت جوامع در برابر فکتور های منفی بیرونی، فعالیت دارد. این چهار اصل عبارت از؛ حکومتداری محلی خوب و سازگار با تساوی جنسیتی، زیربناء پایدار،  فرصت های اقتصادی محلی برای افراد آسیب پذیر (زنان روستائی، جوانان، نیروی کاری عودت کننده و افراد دارای معلولیت) و همکاری های بین مرزی میباشد. جهت نیل به اهداف یادشده، لیتاکا ستراتیژی روشمند ذیل را بکار میبرد:

• بهبود در حکومتداری محلی شامل ترویج برنامه ریزی، بودجه سازی، ارزیابی و نظارت از پروگرام های انکشافی ولسوالی  (DDP) بصورت مشارکتی میباشد. هدف اصلی اینست تا مشارکت مردم محل در امور انکشافی محلی افزایش یافته و سبب ازدیاد شفافیت، پاسخگوئی و رسیدگی مسوولین محلی در ارائه خدمات و مسایل مربوط به امور انکشافی گردد. در نتیجهء دستیابی به اهداف فوق، زمینه تقویت اعتماد میان مردم و حکومت محلی میسر میشود.

• بهبود توسعه اقتصادی محلی، زیرساخت های عمومی و خدمات.  تحت این جزء، برنامه رشد معیشت در ساحات مرزی افغان-تاجیک (LITACA) به بهبود دانش و مهارت های دهاقین و متشبثین محلی مبادرت ورزیده و برای جوانان بیکار، خانم ها و افراد دارای معلولیت در محلاتی که تقاضا بسیار بلند باشد آموزش های حرفوی ارائه مینماید. این امر به بازسازی زیربناهای خدماتی واجتماعی - اقتصادی محلی بر اساس اولویت های مشخص شده توسعه ئی کمک می کند. در نهایت، این امر موجب دستیابی نفوس روستائی در ساحات تحت پوشش به آب آشامیدنی بهتر، آبیاری، سرک، انرژی، تعلیم و تربیه و تسهیلات صحی میگردد.

• ترویج همکاری بین المرزی از طریق فعالیت های ارتقاء تجارت، جلسات بین المرزی، نمایشگاه ها، جلسات و گفتگو های تجارت با تجارت.

فعالیت های عمده و اهداف برنامه

هدف عمده پروژه لیتاکا رشد معیشت و بلند بردن میزان ثبات و امنیت در ولایات مرزی تاجیکستان و افغانستان توسط فعالیت های ذیل بدست می آید:

·         جوامع روستایی در دو سوی سرحد دولت جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری تاجیکستان از حکومتداری بهتر، دسترسی به زیر بنا های روستایی و خدمات انکشافی اقتصادی بهره مند میگردند.

• جوامع روستایی دو سوی سرحد از فرصت های بهتر تبادل نظریات و همکاری های دو جانبه استفاده اعظمی مینمایند.
•  کاهش فقر، حمایت انکشاف اقتصادی و همکاری بین جوامع واقع در مسیر دو  طرف مرز.
• ایجاد فرصت های کاری و افزایش درآمد مشروع باشنده گان دو سوی مرز 
• ارزش افزایی به منابع و محصولات محلی به اساس اصل مفاد مقایسوی در سطح قریه برای تغیر باالقوه در روند اقتصادی - اجتماعی تغییر زراعت سنتی به زراعت نوین تجارتی و صنایع دستی خانمان روستایی.
• تطبیق روند یک قریه—یک محصول منحیث شیوه جامع برای فعال سازی جامعه از طریق تجارت
• تقویت زنجیره های ارزشی توسط روند قریه ما افتخار ما .
• ایجاد و اعمار مارکیت های محلی برای خانمان روستای و دهاقین.

.ارتقای ظرفیت نماینده گان حکومت محلی، اعضای شورای انکشافی ولسوالی بمنظور مدیریت روند انکشاف محلی

دستآورد ها تا کنون:

• احیای مجدد و اعمار 32 باب زیربناء ها روستایی
• آزمایش یک قریه یک محصول در تاجیکستان و افغانستان
• کورس های ظرفیت سازی اقتصاد محلی تحت روند قریه ما افتخار ما به 131 نفر که ازآنجمله %40 آن خانم های روستای بوده را درانکشاف تجارت ، اساسات مدیریت تجارت و کورس های متعدد زنجیره ارزش (از درخت تا دسترخوان)، سواد آموزی، دیزاین و تنوع در محصولات صنایع دستی، بسته بندی و برندینگ درجریان یک ونیم سال گذشته به شکل موفقانه ارایه گردید
• افزایش عاید و فرصت های کاری  برای انکشاف اقتصاد محلی از طریق تطبیق پروژه های تقویت اقتصادی زنان و راه اندازی آموزش های تخنیکی برای نماینده گان سکتور خصوصی 131 مرد و زن
• اعمار مرکز فروشات قریه ما افتخار ما در تالقان مرکز ولایت تخار و یک مجتمع قریه ما افتخار ما که دارای ( مرکزفروشات قریه ما فتخار ما ، سرد خانه مجهز به سیستم انرژی آفتابی، مرکز بسته بندی، مرکز آموزشی صنایع دستی برای خانم ها و مارکیت فروشات دهاقین) در والسوالی ینگی قلعه تخار گردیده است.
• راه اندازی نمایشگاها تجارتی صنایع دستی و محصولات زراعتی در داخل کشور وکشور تاجکستان که از آن 300 نفر مستفید گردیده اند (150 نفر از هر طرف سرحد)
• اعمار  بازار مشترک مرزی که از هر  جانب مرز به تعداد  100-100 نفر از آن مستفید میگردند.

یک قریه یک محصول (قریه ما افتخار ما)

روند یک قریه - یک محصول منحیث یکی از روش های انکشاف جامع با دیدگاه افزایش عاید برای جوامع روستایی از طریق  ارزش افزایی به تولیدات محلی، انکشاف نیروی بشری و بازاریابی محصولات و خدمات که به ارزش آنها  افزوده شده توسط اداره همکاری های بین المللی جاپان معرفی گردید و توسط پروژه لیتاکا برای باراول درافغانستان تطبیق میگردد. که مفصد استراتیژیک این پروسه افزایش تولید ، پروسس و بازاریابی محصولات محلی برای ایجاد فرصت های سرمایه گذاری های محلی میباشد.

مقاصد مشخص روند قریه ما افتخار ما:

•  افزایش در ایجاد نهاد های های تولیدی محلی در کشور
•  ارزش افزایی به منابع و محصولات محلی به اساس اصل مفاد مقایسوی در سطح قریه برای تغیر باالقوه در روند اقتصادی - اجتماعی
•  انکشاف نیروی بشری و ظرفیت تجارتی جوامع مستفید شونده
•  تقویت مشارکت و روابط بین دولت، سکتور خصوصی، تمویل کننده گان و جوامع دو سوی سرحد
•  ایجاد و تقویت بازار برای فروش محصولات یک قریه—یک محصول

تطبیق روند قریه ما افتخار ما منحیث شیوه جامع برای فعال سازی جامعه از طریق تجارت:

تطبیق روند یک قریه یک محصول برای تحریک جوامع محلی از طریق انکشاف تشبثات نمونه ایکه محصولات و خدمات با کیفیت را به شکل رقابتی و پایدار تولید و ارائه مینماید، طرح گردیده است. تطبیق روند منحصر به پروسس مواد خام نبوده بلکه در بر گیرنده تهیه خدمات نیز میباشد. مردم نقش مرکزی را برای تطبیق موفقانه روند داشته و تشبثات انتخاب شده باید مالکیت کامل روند را به عهده گرفته و در این راستا حکومت کمک های تخنیکی را ارائه مینماید.

مفاهیم سه گانه کلیدی که اساس تطبیق روند یک قریه - یک محصول را تشکیل میدهد:

1. جهانی فکر کردن و محلی عمل کردن        2-   انکشاف ظرفیت های نیروی بشری         3-  اعتماد به نفس و خلاقیت

روند یک قریه-  یک محصول در چوکات پروژۀ رشد معیشت در ساحات مرزی افغان- تاجیک به شکل آزمایشی تطبیق میگردد که با مشوره با شورا های انکشافی قریه ها و ولسوالی، مسؤلین ولسوالی و مردم محل بعد از راه اندازی سروی اقتصادی—اجتماعی و مطالعات عمیق تخنیکی ناک نشپاتی در قریه عبدالنظر بیک و محصولاتی گلیمی و در سه قریه کلفگانی، ملا بیک محمد و زرد کمر ولسوالی ینگی قلعه، بلوچی دوزی و  سوزن دوزی در ولسوالی دشت قلعه ولایت تخار و امام صاحب ولایت کندز منحیث محصولات عمده انتخاب گردیده است.

روښان صافئ، رئیس برنامه لیتاکا:
شماره تماس: ۰۰۹۳۷۸۱۷۰۳۳۵۶
ایمیل: roshan.safi@mrrd.gov.af

عبدالروف قاضی زاده، مسئول ارتباطی برنامه لیتاکا:
شماره تماس: ۰۰۹۳۷۹۵۹۹۳۹۱۲  - ۰۰۹۳۷۸۸۳۸۷۵۸۰
ایمیل: rouf.qazizada@mrrd.gov.af, qazizada1@gmail.com
 

  LITAKA Website: ovop.org.af            

LITAKA Facebook page:  https://www.facebook.com/ovopafghnistan/